تأثیر روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی بر خصوصیات فیزیکی خاک و عملکرد پنبه در تناوب پنبه-گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.

2 بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

3 بخش تحقیقات اقتصادی-اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.

چکیده

چکیده

اثر خاکورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک و عملکرد محصول ممکن است تحت تأثیر شرایط اقلیمی، نوع خاک، نوع محصول و تناوب زراعی تغییر نماید. بنابراین، بررسی اثرات این نوع روشهای خاکورزی در شرایط آب و هوایی مختلف، خاکهای با بافتهای متفاوت و تناوبهای زراعی گوناگون ضروری است. در این تحقیق اثر روشهای خاکورزی حفاظتی بر خصوصیات خاک، عملکرد پنبه و بازده اقتصادی آن در تناوب گندم-پنبه در اقلیم گرم استان فارس بررسی شد. تحقیق در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تیمار و چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب به­مدت چهار سال اجرا شد. تیمارهای تحقیق شامل کمخاکورزی، بیخاکورزی (کشت مستقیم) و خاکورزی مرسوم (شاهد) بودند. نتایج نشان داد که روشهای خاکورزی اثر معنیداری بر حفظ رطوبت در خاک داشتند بهطوری که تیمارهای بیخاکورزی و کمخاکورزی نسبت به­خاکورزی مرسوم، مقدار رطوبت خاک را بهترتیب 22/15 و 47/5 درصد افزایش دادند. روش خاکورزی اثر معنیداری بر نفوذ تجمعی آب در خاک، پایداری خاک‌دانهها و عملکرد پنبه نداشت. مقایسه اقتصادی تیمارهای خاکورزی نیز نشان داد که خاکورزی مرسوم دارای بیشترین بازده اقتصادی بود و روشهای کمخاکورزی و بیخاکورزی در رتبههای بعدی قرار داشتند، هر چند تولید تحت همه روشهای خاکورزی اقتصادی (دارای سود) بود. بنابراین، چنان­چه در جایگزینی خاکورزی مرسوم با خاکورزی حفاظتی در مناطق گرم استان فارس مدیریت مناسب اعمال شود، می­توان از مزایای این روش در کشت پنبه استفاده نمود.
 

 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of Conservation Tillage Methods on Soil Physical Properties and Cotton Yield in Wheat-Cotton Rotation

نویسندگان [English]

  • Sadegh Afzalinia 1
  • Ali Dadkarami 2
  • Dadgar Mohammadi 3
1 Department of Agricultural Engineering Research, Fars Research and Education Center for Agriculture and Natural Resources, AREEO, Shiraz, Iran.
2 Department of Soil and Water Research, Fars Research and Education Center for Agriculture and Natural Resources, AREEO, Shiraz, Iran.
3 Department of Agricultural Socio-Economic and Extension Research, Fars Research and Education Center for Agriculture and Natural Resources, AREEO, Shiraz, Iran.
چکیده [English]

Abstract
Effect of conservation tillage on soil properties and crop yield may be influenced by climate condition, soil type, and crop type and rotation. Therefore, evaluation of different tillage methods in different climate conditions, soil textures, and crop rotations is necessary. In this research, the effect of conservation tillage methods on soil properties, cotton yield, and its economic efficiency was evaluated in wheat-cotton cropping system in arid climate condition of Fars province (Iran). The study was conducted in the form of a complete block experimental design with three treatments and four replications in Darab Agricultural Research Station for four years. The treatments were reduced tillage, no-tillage, and conventional tillage (control treatment). The results showed that the tillage method had significant effect on moisture retention in the soil so that the no-till and reduced tillage increased moisture retention in the soil compared to the conventional tillage by 15.22 and 5.47%, respectively. The tillage methods had no significant effect on the soil infiltration, soil aggregates, and cotton yield. Economic evaluation revealed that the conventional tillage had the highest economic efficiency followed by the reduced tillage and no-till. However, the economic returns of all treatments were positive. If a proper management be applied during replacing the conventional tillage with conservation tillage methods, the advantages of conservation tillage could be reached in cotton planting.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords:Tillage methods
  • Cotton yield
  • Soil properties
  • Economic efficiency