مقایسه انحراف مکانی-زمانی محصولات زراعی تولیدی در ایران بر مبنای الگوی کشت بهینه کشور

نویسنده

گروه زراعت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان

چکیده

هدف از پژوهش حاضر توسعه نقشه‌های مکانی-زمانی محصولات زراعی تولید شده در استان‌های کشور با استفاده از کتابخانه tmap نرم افزار RStudio است. داده‌های خام مورد استفاده در این پژوهش از جداول آماری ارائه شده توسط مرکز آمار وزارت جهاد کشاورزی در مورد مقدار محصولات زراعی تولید شده در استان‌های ایران در دوره زمانی 1395 تا 1399 به دست آمد. همچنین در این پژوهش مقایسه استان‌های کشور با توجه به انحراف گروه‌های محصولات زراعی تولید شده از توصیه الگوی کشت، انجام شد. بر اساس نتایج به‌دست آمده از نظر میزان انحراف پنج گروه محصولات زراعی از توصیه الگوی کشت، انحرافات زیاد برای استان‌های گیلان، البرز و یزد ثبت شد و در ادامه استان‌های بوشهر، تهران و قم قرار گرفتند. از نظر عددی، میانگین انحرافات برای استان‌های گیلان، البرز و یزد بترتیب 5/72%، 72% و 95/70% بود. از سوی دیگر میانگین انحراف مطلق مقدار محصولات تولیدی گروه غلات و سبزیجات از توصیه الگوی کشت بترتیب 9/5% و 7/11% بود، در حالیکه مقادیر مربوط به گروه‌های حبوبات، نباتات علوفه‌ای و گیاهان صنعتی بترتیب 2/30%، 36% و 2/41% به‌دست آمد. همچنین انجام خوشه‌بندی استان‌های کشور با روش‌های K-میانگین و K-میانه نشان داد که با افزایش تعداد خوشه‌ها نتایج به دست آمده از این دو روش خوشه‌بندی به هم نزدیک می‌گردد. در نهایت از نظر کاربردی در صورت وجود خوشه‌های دارای تقارن مرکزی و با تعویض متقابل الگوی کشت نسبی استان‌های قرار گرفته در این خوشه‌ها می‌توان تولید محصولات زراعی را در جهت انطباق با الگوی کشت تغییر داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Comparison of Spatial-Temporal Deviations of Agricultural Crops Produced in Provinces of Iran Based on the Official Optimum Cultivation Pattern

نویسنده [English]

  • Iman Ahmadi
Department of agronomy, Islamic Azad University, Isfahan branch
چکیده [English]

The aim of this research is the development of spatio-temporal maps of the value of agricultural crops (in five groups named cereals, legumes, industrial crops, vegetables, and fodder crops) produced in provinces of Iran using the tmap package of the RStudio software. The raw data used in this study was obtained from statistical tables presented by the statistic center of ministry of Agriculture Jihad about the value of different agronomy crops produced in 31 provinces in the time period 2016-2020. Furthermore, in this study a statistical method was developed to compare provinces based on the spatio-temporal deviations of agricultural crops produced from Iran’s official cultivation pattern. According to the results of this study, large deviations were recorded for Gilan, Alborz, and Yazd provinces followed by Bushehr, Tehran, and Qom provinces. Numerically, average deviations for the three leading provinces were 72.5%, 72%, and 70.95%, respectively. Furthermore, the average absolute deviations of crop yields in the cereals and vegetables categories from the official crop pattern were 5.9%, and 11.7% respectively; while similar measures for the legumes, fodder, and industrial crop categories were 30.2%, 36%, and 41.2% respectively. Finally from the practical vantage point, if the clustering curve contains clusters having central symmetry, by exchanging the cultivation patterns of these clusters, the yields of agronomy crops will be change in the direction of matching with the suggestions of the official cultivation pattern.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clustering
  • Cultivation Pattern of Agricultural Crops
  • Rstudio Software
  • Spatial-Temporal Map